Vô sinh do biến chứng quai bị có thể điều trị được không?

Hồi khoảng 12 tuổi bị mắc quai bị, anh Q (Cầu Giấy - Hà Nội) nghĩ cũng chỉ là một bệnh lý thông thường, vài này sau sẽ khỏi. Gia đình anh lúc đó cũng không có hiểu biết gì nhiều về bệnh quai bị cũng như biến chứng nguy hiểm của nó nên cũng bỏ qua các dấu hiệu bất thường. Vài ngày sau khi sốt, sưng má thì anh Q thấy tinh hoàn bị sưng to, đau tức, mào tinh căng phù. Khi khỏi bệnh cũng là lúc anh cảm thấy một bên tinh hoàn teo dần. Nhưng vì chủ quan nên gia đình không đưa anh thăm khám kịp thời để có biện pháp can thiệp sớm.

Cho đến khi kết hôn được 1 năm, hai vợ chồng anh Q vẫn không thể có con. Anh Q cũng đã nghĩ đến căn bệnh của mình khi xưa. Anh  đi khám thì đúng là do biến chứng của bệnh quai bị nên anh bị teo tinh hoàn, tế bào sinh tinh ít, không sinh được tinh trùng. Đó chính là lý do khiến vợ chồng anh không thể có con. Hiện anh Q đang trong quá trình điều trị.

Trước đây, với những ca vô tinh do teo tinh hoàn, y học không thể xử lý được. Để có con thì các cặp vợ chồng chỉ còn cách đi xin tinh trùng. Nhưng hiện nay, khoa học công nghệ phát triển đã có thể áp dụng nhiều phương pháp để giúp các ông chồng vô tinh có con của chính mình. Tiêu biểu là phương pháp microTESE, phương pháp này có khả năng tìm tinh trùng diện rộng và trích tinh trùng hiệu quả, ngoài ra còn có thể trữ lạnh mẫu mô tinh hoàn để sử dụng sau này. Đây có thể coi một bước ngoặt lớn của y học thế giới vì đã mang lại cơ hội lớn cho các cặp vợ chồng bị vô sinh do biến chứng của quai bị.

Để microTESE thành công thì bác sĩ phẫu thuật cần có chuyên môn cao, nhiều kinh nghiệm về vi phẫu và phẫu thuật mô tinh hoàn. Và các kỹ thuật viên tìm tinh trùng đều phải là là những người có kinh nghiệm trong việc đọc mô tinh hoàn.

Cách phòng ngừa biến chứng do quai bị

Dù việc điều trị vô sinh do teo tinh hoàn có thể thực hiện được, tuy nhiên việc điều trị không đơn giản và đòi hỏi kỹ thuật, cũng như trình độ chuyên môn cao của bác sĩ. Do vậy, cách tốt nhất là có biện pháp phòng ngừa bệnh từ sớm.

Bệnh quai thường phát vào mùa đông - xuân, gặp ở mọi lứa tuổi nhưng nhiều nhất ở độ tuổi từ 10-19. Bệnh có thể lây truyền qua đường hô hấp và đường ăn uống, nên rất dễ lây. Biểu hiện thông thường của bệnh là người bệnh có cảm giác khó chịu, ăn kém, sốt, đôi khi rét, đau họng và đau góc hàm. Sau đó, tuyến mang tai sưng to nhưng da trên vùng sưng không nóng đỏ (nếu sưng đỏ là viêm tuyến mang tai). Sau một thời gian khoảng 1-6 tháng, có thể dẫn đến biến chứng viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn, nhưng cũng có thể xuất hiện sớm hơn.

Khi có những dấu hiệu bệnh như trên, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời. Trong quá trình điều trị, cần tuân thủ theo chỉ định của bác sỹ, dùng thuốc theo đơn kê, nghỉ ngơi tuyệt đối 100%, mặc quần lót nâng đỡ tinh hoàn, nằm nghỉ ngơi, hạn chế đi lại và tuyệt đối không vận động mạnh... để tinh hoàn không bị tác động thêm. Bệnh nhân đang bị mắc quai bị, cần cách ly hai tuần kể từ lúc phát hiện bệnh, vệ sinh răng miệng, ăn những thực phẩm dễ tiêu hoá, giảm đau tại chỗ bằng cách đắp ấm vùng sưng, giảm đau toàn thân và hạ sốt bằng paracetamol.

Cách phòng ngừa bệnh tốt nhất là cho bé trai tiêm phòng vắc xin phòng quai bị từ sớm, có thể tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi. Tiêm chủng khẩn cấp được chỉ định cho bé từ 12 tháng tuổi, trẻ vị thành niên và người lớn nếu đã có tiếp xúc với bệnh nhân quai bị nhưng chưa có tiền sử mắc bệnh.

Không chỉ với trẻ em, mà với người lớn chưa từng mắc quai bị, chưa tiêm phòng cũng nên tiêm vắc-xin để phòng bệnh.

Ngoài việc tiêm phòng vắc xin, các phụ huynh cũng cần chú ý phát hiện sớm những bất thường ở bộ phận sinh dục của con ngay từ khi trẻ còn nhỏ, trong đó có bất thường về vị trí và kích cỡ của tinh hoàn, và đưa trẻ đi khám sớm. Nên đi chữa trị ngay nếu phát hiện tinh hoàn teo nhỏ, để tránh tình trạng vô sinh hiếm muộn sau này.

✉  TVN Healthcare - Professional service, professional care
✉  Add: Tầng 1, khu Planium Residences, số 6, Nguyễn Công Hoan, Quận Ba Đình, Hà Nội
✉  Mobile : 0911 803 997 - 0911 803 998
✉ Website: www.tvngroup.vn  | Email: vietnam@tvngroup.vn